Хүн бүр өдрийн туршид сэргэг, эрч хүчтэй, сэтгэл хангалуун байхыг хүсдэг. Харин энэ бүгдийг хариуцдаг нэгэн чухал бодис бол тархинаас ялгардаг допамин юм. Гэвч бидний өдөр тутмын зуршил, ялангуяа унтах цагийн хуваарь энэ бодисын түвшинд ихээхэн нөлөөлдөг гэдгийг та мэдэх үү?
Допамин гэж юу вэ?
Допамин бол тархины нейротрансмиттер буюу мэдрэлийн дохио дамжуулагч бодис юм. Энэ нь дараах зүйлстэй холбоотой:
-
Урам зориг
-
Аз жаргал
-
Сурах чадвар
-
Сэргэлэн цовоо байдал
-
Анхаарал төвлөрөл
Допамин дутагдвал хүн ядрамтгай, сэтгэл гутралд өртөмтгий, амьдралд урамгүй, хэт олон зүйлд сатаарсан байдалд ордог.
Яагаад оройн 10 цаг чухал вэ?
Хүний бие махбод мелатонин (нойрны даавар)-ыг их хэмжээгээр 21:00–22:30 хооронд ялгаруулж эхэлдэг. Энэ үед унтсан хүн дараах хоёр чухал дааврын байгалийн циклд ордог:
-
Мелатонин – Нойрны чанарыг сайжруулж, тархи амраана.
-
Допамин – Шөнийн цагаар нөхөн төлжиж, өдрийн туршийн түвшин тогтворжино.
Оройн 10-аас хойш унтаж эхэлбэл энэ процесс алдагдаж, тархи дутуу амарч, допамины түвшин бага хэвээр үлддэг.
Унтах цаг ба сэтгэл зүйн эрүүл мэнд
Эрт унтдаг хүмүүс:
-
Илүү анхаарал төвлөрөлтэй
-
Өглөөг эрч хүчтэй угтдаг
-
Сэтгэл санаа тогтвортой, сөрөг бодол бага байдаг
Харин оройтож унтдаг хүмүүс:
-
Өглөөнөөс эхлэн унтлагатай, стресстэй
-
Сатаарал ихтэй, бүтээмж муутай
-
Цаашлаад сэтгэл гутрал, сэтгэцийн ядаргаа үүсэх магадлалтай
Хэрхэн дадал болгох вэ?
-
21:30 гэхэд дэлгэц унтраах (гар утас, зурагт, компьютер)
-
Унтахаасаа өмнө ном унших, бүтээлч зүйл хийх
-
Хэт их кофе, сахар орой идэхээс зайлсхийх
-
Тогтмол цагт унтаж, сэрэх зуршилтай болох
Допамин бол бидний өдөр тутмын эрч хүч, аз жаргалын түлхүүр. Харин энэ түлхүүрийг зөв ажиллуулахын тулд бид оройн 10 цагт унтах энгийн бөгөөд үр дүнтэй зуршлыг хэвшүүлэх хэрэгтэй. Энэ нь зөвхөн бие махбодын төдийгүй сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд том хөрөнгө оруулалт болно.
